Ze względu na czas trwania umowy leasingowej możemy wyróżnić:
leasing krótkoterminowy;
leasing długoterminowy
Leasing krótkoterminowy charakteryzuje się tym, że leasingbiorca korzysta z przedmiotu leasingu przez pewien okres, który jest krótszy niż normalny czas użytkowania tego przedmiotu ( np. leasing operacyjny).
Leasing długoterminowy – czas trwania umowy jest równy lub zbliżony do długości okresu używalności wyposażenia będącego przedmiotem umowy.
Zmiany na rynku spowodowały wydłużenie się przeciętnego okresu umowy leasingowej.
Już tylko 24% kapitału, którym obracają przedsiębiorstwa leasingowe angażowanych jest na finansowanie kontraktów do 2 lat ( leasing krótkoterminowy ) – w 1996 r. – 41%, aż 70% kapitału pokrywa kontrahent od 2 do 5 lat ( w 1996 r. – 51% )
Wyraźnie zauważa się, że wzrasta grupa kontrahentów trwających powyżej 5 lat ( leasing długoterminowy) co zbliża nas do standardów zachodnich.
W praktyce czas trwania umów leasingu wynosi od 3do 10 lat lub więcej. Można więc określić takie umowy jako średnio – lub długoterminowe.
Przykładem leasingu długoterminowego jest leasing finansowy ( kapitałowy ).
Umowy zawierane na krótkie okresy: kilka miesięcy lub nawet tylko kilka tygodni.
Użytkownik otrzymuje rzecz na czas znacznie krótszy od jej gospodarczej użytkowności, maksymalnie do 3 lat
Mamy wtedy do czynienia z leasingiem krótkoterminowym.
Leasing ruchomy i nieruchomości.
Przedmiotem leasingu jest wiele rzeczy, ale nie tylko dlatego postaram się przybliżyć co może być brane pod uwagę przy zawieraniu umowy leasingowej.
Przedmiotem leasingu mogą być:
rzeczy ruchome ( środki trwałe );
nieruchomości.
Najczęściej leasingowane obiekty to środki trwałe, takie jak:
sprzęt komputerowy;
maszyny produkcyjne;
urządzenia biurowe;
samochody dostawcze i ciężarowe;
linie produkcyjne;
Przedmiotem leasingu może być praktycznie każdy środek trwały ( rzecz ruchome ), z wyłączeniem mebli i samochodów osobowych dostępny na terenie polskiego obszaru celnego np. Europejski Fundusz Leasingowy.
W przypadku leasingu przedmiotów używanych, ich wartość nie może być niższa od 50% wartości analogicznych przedmiotów nowych, natomiast sprzęt elektroniczny nie może mieć więcej niż 1 rok.
Wiek leasingowanych przedmiotów wpływa na wysokość opłat leasingowych wyższych niż w wypadku leasingu przedmiotów nowych.
Należy wyróżnić grupy obiektów będących przedmiotem leasingu:
a – dobra konsumpcyjne ( aparaty telewizyjne, samochody, jachty );
b – dobra inwestycyjne ( środki transportu, maszyny produkcyjne )
c – dobra będące nieruchomościami ( budynki fabryczne, hale magazynowe, domy towarowe)
Przedmiotem leasingu ruchomego mogą być:
środki transportowe, na przykład samochody dostawcze, ciężarowe i osobowe;
sprzęt biurowy na przykład komputery, drukarki, kserokopiarki telefaksy;
maszyny i urządzenia poligraficzne;
maszyny i urządzenia przemysłowe, np. tokarki, frezerki,wytłaczanki itp.;
kompletne linie technologiczne np. linie rozlewnicze;
całe przedsiębiorstwa ( leasing prywatyzacyjny)
Należy zaznaczyć , że przedmiotem leasingu – jak już wcześniej wspomniałam – mogą być zarówno nowe jak i używane środki trwałe, a leasingobiorca najczęściej sam, wskazuje dostawcę rodzaj leasingowanych urządzeń.
Leasing nieruchomości – obecnie w Polsce jest niewykorzystywanym obszarem działalności ze względu na duże sformalizowanie obrotu nieruchomości ( wymogi notarialne, powolność aktualizacji ksiąg wieczystych itp. ) w Polsce koszty z tym związane firmy leasingowe musiałyby przerzucać na klientów, co czyniłoby usługę leasingową mało atrakcyjną z punktu widzenia leasingobiorców. Funkcjonujący też system podatkowy również nie stwarza dobrych warunków dla rozwoju tego typu transakcji.
Obrót nieruchomościami i związane z tym koszty obciążają każdą transakcję przenoszącą własność gruntu czy budynku.
Tak więc nieruchomość może być przedmiotem leasingu. Umowa leasingu ma zapewnić inwestorowi możliwość niezakłóconego używania nieruchomości, tak jakby był właścicielem ( z wyłączeniem prawa do rozporządzenia w formie sprzedaży, zastawu itp. ), choć może np. pozwalać na jej poddzierżawienie ).
Użytkownik ma z reguły prawo nabycia własności po wygaśnięciu umowy, za z góry określoną cenę, nie wiązaną z wartością rzeczy w chwili jej nabycia.
Nieruchomość używana jest dużo dłużej niż trwa umowa leasingu.
Z reguły wartość rynkowa nieruchomości w chwili wygaśnięcia umowy jest znacznie wyższa od części nakładów na jej nabycia, ponieważ kwot tych nie pokrywa suma czynszu.
W interesie leasingobiorcy leży przeto zagwarantowanie sobie możliwości nabycia leasingowanej nieruchomości po zakończeniu umowy.
Sama umowa leasingu nie wymaga sporządzania notarialnego, o tyle jej część dotyczącą prawa zakupu wymaga formy szczególnej.
Przeniesienie własności nieruchomości na użytkownika wymaga po wygaśnięciu umowy leasingu osobnego aktu notarialnego ( bezwarunkowo ).
Nieruchomości i przedsiębiorstwa jako przedmioty leasingu mają to do siebie, że trzeba w nie inwestować tym bardziej jeżeli zamierza się nabyć ich własność ( problem rozliczeń za owe inwestycje ).
Podaż nieruchomości jest ostatnio bardzo duża. Poza własnością prywatną do sprzedaży jest wiele dóbr państwowych w tym, duża liczba nieruchomości rolnych. W zasadzie nie ma przeszkód prawnych, by były one leasingowane bezpośrednio przez obecnych właścicieli .
Nieruchomości mogą być leasingowane pośrednio, przez wyspecjalizowane firmy, które kupują nieruchomość wskazaną przez zainteresowanego na uzgodnionych warunkach po to tylko, by przelicza mu ją w leasing.
Nieruchomości państwowe mogą być nabywane w trybie przetargów, a spółki z udziałem zagranicznym muszą mieć na to stosowne zezwolenie.
Ta forma leasingu jest doraźna, bowiem kredyty zaciągane przez profesjonalnych leasingodawców są kosztowne, a środki dewizowe są obciążone dużym ryzykiem wzrostu kursu walutowego.
Wiele stawianych do przetargów nieruchomości i przedsiębiorstw można kupić bardzo tanio, bo z długami ale wówczas obok środków na zakup trzeba dysponować pieniędzmi na ich spłatę, bez czego nie można w nich zacząć jakiejkolwiek działalności.
Leasing pośredni w tych przypadkach ma następującą zaletę firma leasingowa spłacić zadłużenie wliczając to do czynszu wraz z ceną zakupu.
Obecnie bardziej rozpowszechniony jest leasing ruchomy niż nieruchomości, ponieważ związane jest to z kosztami jakie są ponoszone.
Niewykorzystany dodatkowo obszar leasingu nieruchomości według prognoz w latach 1997-2000 nastąpi wzrost wartości nowych inwestycji w Polsce ( przekroczy 40 mld dolarów, to około 15% z tej kwoty, tj. 6 mld będzie finansowane leasingiem).
Szansą rozwoju leasingu są duże inwestycje infrastrukturalne, jak i wiążące się z rozwojem przedsiębiorstw przemysłowych i budowlanych, a także dalszym napływem zagranicznych inwestycji bezpośrednich.
Leasing czysty i pełny.
Z umowami leasingowywi nierozerwalnymi związane są koszty, które mogą zakłócać różne rodzaje jego zwrotu.
Ze względu na zakres obowiązków podmiotów umowy leasingowej wyróżnia się:
leasing czysty ( net leasing ) , w którym lesingobiorca obciąża koszty konserwacji, obsługi i napraw, a także powinności dokonywania tych czynności.
leasing pełny ( full service leasing ), w którym powinności i koszty ( konserwacji napraw remontów itp. ) podejmuje na siebie leasindodawca.
Umowy mogą zakładać pełny zwrot kosztów. Są to umowy leasingu pełnego, które charakteryzują się tym, że suma przewidzianych do uiszczenia przez leasingobiorcę opłat leasingowych obejmuje wszelkie poniesione nakłady na przedmiot leasingu, koszty finansowania oraz zysk finansującego, przy czym następuje to niezależnie od:
odnowienia lub przedłużenia umowy leasingowej;
od wartości rzeczy w chwile zakończenia transakcji;
od przyznawanej użytkownikowi opcji zakupu rzeczy.
Istnieją także możliwość zawarcia umowy, w której dokona się jedynie częściowego zwrotów kosztów.
Użytkownik nie ponosi całości nakładów na rzecz kosztów finansowania oraz pełnej marży zysku leasingodawcy. Przedmiot leasingu jest wówczas najczęściej ponownie oddany w leasing lub sprzedaż.
Typową cechą leasingu finansowego jest również wyłączenie leasingodawcy od ponoszenia kosztów eksploatacyjnych oraz dodatkowych obowiązków związanych z przedmiotem leasingu. Leasing finansowy ma więc tak zwana postać „czystą” ( net lease ), co oznacza, że ponoszona przez użytkownika wydatki związane z rzeczą, w szczególności: podatki, składki ubezpieczenia, koszty utrzymania i konserwacji nie są wliczane do opłat leasngowych.
